Het duidelijke profiel dat te zien is in de gedistingeerde schetsen van het gezicht, plus het grootse gebruik van de ruimte, in combinatie met het licht schuine draaien van de schouders, naast de aandacht die wordt besteed aan de gevouwen handen, alles past bij elkaar in de duidelijke belichaming van aristocratie.

Isabella d'Este (1474 – 1539), markiezin van Mantua, geboren in de familie Ferrara, heersers van Ferra, was een bekende beschermvrouwe van de Renaissance, zowel in kunst als literatuur. Naast haar dorst naar renaissance patronage, was Isabella een vooraanstaand verzamelaar van kunst en antiquiteiten, enthousiast betrokken bij de politieke intriges onder de verstrengelde edelen van Europa, evenals een aanhanger van kloosters en kloosters, en wordt ook gecrediteerd voor de oprichting van een meisjesschool in Mantua.

Het leven en de prestaties van Isabella d'Este zijn door de geschiedenis heen tot in detail bekend dankzij de omvangrijke correspondentie van haar, maar ook van anderen in haar omgeving. Deze verlichtende correspondentie geeft niet alleen inzicht in de renaissancewereld van de kunst, maar ook in de unieke rol die ze speelde, met meer dan tweeduizend van haar brieven die vandaag nog steeds beschikbaar zijn.

In 1499 verliet Leonardo da Vinci Milaan, toen het Franse leger oprukte en Italië binnenviel. Op zijn reis naar Venetië stopte Leonardo da Vinci in Mantua, waar de beroemde aristocraat Isabella d'Este hem vroeg om haar portret te schilderen. Isabella was vastbesloten om het best mogelijke portret van haar dappere zelf te maken: geschilderd, geslagen op een munt of gebeeldhouwd.

Het was tijdens deze periode dat ze het tot haar doel maakte om zich te omringen met de meest vooraanstaande hedendaagse kunstenaar en vooral de best mogelijke portretschilder te vinden; iemand die een perfecte, levensechte, naadloze imitatie van de natuur kon produceren, en haar keuze viel op Leonardo da Vinci.

Het was in Venetië dat Leonardo da Vinci dit prachtige stuk maakte en het portret van Isabella d'Este aan zijn vriend Lorenzo da Pavia liet zien. Lorenzo zou dan op 13 maart 1500 een brief aan de Marchesa hebben geschreven, waarin hij vermeldde dat de vooraanstaande Leonardo da Vinci in Venetië is en dat hij hem het best mogelijke portret ooit van haar Ladyship had laten zien. Het was maar al te levensecht, heel goed gedaan en dat niemand anders ooit beter zou kunnen zijn dan dit.

Maar ondanks aandringen van Isabella d'Este werd het schilderij nooit af. Dit beroemde portret van Isabella d'Este is nog steeds een schets voor het portret dat er nooit was, en ondanks zijn fragiele staat in bewaring, blijft het portret van Isabella d'Este tot op de dag van vandaag een van Leonardo's mooiste portretten met kop en schouders.

Het is ook een van de weinige gerenommeerde tekeningen van de illustere meester die is geaccentueerd met meerdere kleurpigmenten. Leonardo da Vinci (1452 – 1519), is een van de beroemdste kunstenaars in de geschiedenis van de westerse kunst.

Een grondlegger van de Renaissance-revolutie, bewonderd om zijn virtuositeit als artistiek en tekenaar in de nauwgezette omgang met ruimte, nauwgezette weergave van licht en schaduw, evenals een deskundige gebruiker van sfumato, een bedreven vaardigheid in de kunst, waarin kleuren en tonen geleidelijk overgaan in één, produceren prachtig verzachte contouren.

Door alle tijden en geschiedenis heen bieden Leonardo's schetsboeken en geschriften ons een glimp van het leven van de ingenieuze geleerde, want bij Leonardo is schilderen eerder poëzie dan gehoord of gevoeld.